اندومتریوز بیماری است که در آن بافت مشابه بافت داخلی رحم (آندومتر) در خارج از رحم رشد می کند. این بافت می تواند به تخمدان ها، لوله های فالوپ، روده و سایر اندام های لگن بچسبد و باعث درد، التهاب و ناباروری شود.
علائم اندومتریوز:
- درد لگن: شایع ترین علامت اندومتریوز است که می تواند قبل، حین یا بعد از قاعدگی رخ دهد. درد ممکن است شدید و طاقت فرسا باشد و به کمر، ران ها یا مقعد نیز سرایت کند.
- قاعدگی نامنظم و شدید: خونریزی شدید قاعدگی، لکه بینی بین قاعدگی و دوره های قاعدگی طولانی از جمله علائم شایع اندومتریوز هستند.
- ناباروری: اندومتریوز یکی از شایع ترین علل ناباروری در زنان است.
- علائم گوارشی: نفخ، گاز، اسهال و یبوست می توانند از علائم اندومتریوز باشند.
- علائم مربوط به مثانه: تکرر ادرار، درد هنگام دفع ادرار و خون در ادرار می توانند از علائم اندومتریوز باشند.
- خستگی: زنان مبتلا به اندومتریوز ممکن است به طور مداوم احساس خستگی کنند.
- درد در حین رابطه جنسی: درد در حین یا بعد از رابطه جنسی از جمله علائم شایع اندومتریوز است.
تشخیص اندومتریوز:
تشخیص اندومتریوز می تواند دشوار باشد زیرا علائم آن شبیه به سایر بیماری ها مانند کیست تخمدان، بیماری های التهابی لگن و سندرم روده تحریک پذیر (IBS) است. برای تشخیص اندومتریوز، پزشک ممکن است معاینه لگن انجام دهد، سونوگرافی واژینال یا لگن تجویز کند و یا از آزمایش لاپاروسکوپی استفاده کند. در لاپاروسکوپی، جراح از طریق یک برش کوچک در شکم، دوربین و ابزارهای جراحی را وارد می کند تا داخل لگن را مشاهده کند و به دنبال بافت آندومتر در خارج از رحم باشد.
درمان اندومتریوز:
درمان اندومتریوز به شدت علائم و تمایل به باروری زن بستگی دارد.
- دارو: داروهای مختلفی می توانند برای تسکین درد و کاهش رشد بافت آندومتر استفاده شوند. این داروها شامل مسکن های بدون نسخه، داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی (NSAIDs)، قرص های ضد بارداری خوراکی، پروژسترون ها و آگونیست های GnRH می شوند.
- جراحی: در برخی موارد، ممکن است جراحی برای برداشتن بافت آندومتر لازم باشد. جراحی لاپاروسکوپی یا لاپاراتومی باز می تواند برای این منظور انجام شود.
- باروری: زنانی که به دلیل اندومتریوز دچار ناباروری هستند، ممکن است از روش های کمک باروری مانند لقاح مصنوعی (IVF) یا لقاح داخل رحمی (IUI) استفاده کنند.
راه های پیشگیری از اندومتریوز:
هیچ راه قطعی برای پیشگیری از اندومتریوز وجود ندارد. با این حال، برخی از اقدامات می توانند به کاهش خطر ابتلا به این بیماری کمک کنند، از جمله:
- استفاده از قرص های ضد بارداری خوراکی: قرص های ضد بارداری خوراکی با کاهش سطح استروژن، رشد بافت آندومتر را کند می کنند.
- استفاده از IUD: IUDs با آزاد کردن هورمون پروژسترون می توانند به جلوگیری از رشد بافت آندومتر کمک کنند.
- مصرف داروهای ضد درد بدون نسخه: مصرف داروهای ضد درد بدون نسخه مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن می تواند به کاهش درد ناشی از اندومتریوز کمک کند.
- حفظ وزن سالم: چاقی می تواند خطر ابتلا به اندومتریوز را افزایش دهد.
- ورزش منظم: ورزش منظم می تواند به کاهش درد و التهاب ناشی از اندومتریوز کمک کند.
مهم است که به خاطر داشته باشید که اندومتریوز یک بیماری مزمن است که می تواند به طور قابل توجهی بر کیفیت زندگی زن تاثیر بگذارد. با این حال، با درمان مناسب، بسیاری از زنان می توانند علائم خود را کنترل کرده و زندگی سالم و پرباری داشته باشند.